ODPOWIEDZI ĆWICZENIA

 1)      Początki prasy polskiej – gazety ulotne, aviza, kalendarze, etc.

gazety ulotne - wydawane okazjonalnie druki informacyjne, przedstawiające opis wydarzeń, które budziły powszechne zainteresowanie.  Początkowo wydawano je w języku niemieckim, potem już wyłącznie po polsku.

Pierwszy polski ulotny druk informacyjny wydany został po niemiecku w 1514 roku, a dotyczył oblężenia Smoleńska i Połocka przez wojska cara. Niewielkie był nakłady tych druków.

 1)      Prasa polska do 1795 r.: Merkuriusz Polski”, „Nowiny Polskie”, „Kurier Polski”, „ Monitor Polski”.

Merkuriusz Polski to pierwsza periodyczna gazeta informacyjna powołana na wgląd króla Jana Kazimierza, który chciał przeprowadzić w Rzeczpospolitej reformy ustrojowe, a więc miała mu służyć do celów propagandowych. Zostałą założona w Krakowie  w 1661 roku. Ogółem wyszło ponad 40 numerów,a pismo zostało zlikwidowane po klęsce programu reformy ustrojowej.

NOWINY POLSKIE- cotygodniowa gazeta informacyjna powstała w 1729 roku, która przynosiłą wiadomości z kraju, później nazwę zmieniono na KURIER POLSKI, który był wydawan przesz pijarów. Była szczególna z tego względu, ze nigdzi epoza Polską nie opublikowano w prasie tyle wiadomości z własnego kraju. Tematyka poruszana w KP dotyczyła relacji z życia dworu, magnackich ślubów, obrad z sejmików. Miał 8 stron, czasamin uzupełnianymi przez ogłoszenia prywatne. Następnie Kurier i Wiadomości zostały przejęte przez jezuitów, które połączyły się w jedną gazetę - Wiadomości Warszawskie

MONITOR POLSKI - moralizatorskie czasopismo epoki oświecenia, wydawany dwa razy w tygodniu od 1765 roku. Związany był z dworem Stanisława Augusta, a zamieszczał opinie środowiska literackiego. Problematyka poruszana w Monitorze dotyczyła problemóws społecznych, kulturalnych i obyczajowych. W miarę lat jednak począł obniżać swój poziom. Przestał wychodzić kiedy jego znaczenie kulturowe było już bardzo nikłe.

2.PRASA I PUBLICYSTYKA I WIELKIEJ EMIGRACJI

większość działaczy powstania listopadowego udałą się na emigrację, znajdując schronienie we Francji, Belgii, Angli. Było to ok 11 tys emigrantów.Wykształciły się dwa zasadnicze nurty: niepodległościowo - konserwatywny, skupiony wokół Czartoryskiego (nawiązujący do tradycji Konstytuchi 3 maja) oraz obóz demokratyczny.

Emigracja polska na Zachodzie od razu rozpoczęła działalność wydawniczą. Były to broszury ideowo-polemiczne lub ideowo-programowe utrzymywane na wysokim poziomie. Na emigracji znalazło się wielu wybitnych poetów (mickiewicz, Slowacki, okresowo - Krasiński). Trudne jest wszelako zakwalifikowanie większości wydawnictw emigracyjnych do prasy. Do kraju prasa ta w ogóle nie docierała. Starano się także wydawać czasopisma w językach obcych, aby zyskać sympatię dla sprawy polskiej na Zachodzie. w większości były to próby nieudane poza "La Tribune des Peuples (1849) wydawany pod redakcją Adama Mickiewicza, finansowany przez arytokratę, jednak bez większych wyników propagadnowych.

DEMOKRATA POLSKI - opanowany przez radykalnego i skrajnego publicystę, ostro atakującego program ugodowy

KRONIKA EMIGRACJI POLSKIEJ

Prasa polska na emigracji załamała sie znacznie po klęsce Wiosny Ludów. Nigdy nie przestało istnieć ale jej znaczenie spadało z roku na rok. Podsumowując, prasa polska na emigracji stanowiła głównie środek upowszechniania myśli i narzedzie rozrachunków politycznych, w mniejszym stopniu była kuźnią nowych idei i programów . Próby przekazywania jej do kraju, okupowane były wielkimi ofiarami i nie przynosiły sukcesu. W Życiu kraju większej roli nie odegrałą w przeciwieństwie do wielkich dzieł  literatury np. Z biegiem czasu okazała się ogrom zmarnowanego wysiłku intelektualnego ludzi wygnanych z kraju przez terror i obcą przemoc zaborczą.

PRASA II WOJNY ŚWIATOWEJ

Przestały ukazywać się kwartalniki, miesięczniki i tygodniki. Najdłużej jako ośrodek wydawniczy utrzymywała się Warszawa. 

- Robotnik, Kurier Poranny, Kurier Warszawski ..

Prasa wrześniowa spełniała istotną rolę w podtrzymywaniu woli walki w społeczeństwie polskim. Uciekała się nawet do podawania informacji zgoła nieprawdziwych, donosząc o sukcesach wojsk polskich. Na terenach włączonych do III rzeszy okupant wprowadził goebbelowski system prasowy, zlikwidował wszystkie pisma polskie i w języku polskim, zastępując je niemieckimi, przez Polaków zwana "gadzinową". Pocżatkowo miałą dostarczać informacji, z czasem stawała się także prasą "opinii". W Generalnym Gubernatorswie wydawano kilka dzienników gadzinowych (Goniec Krakowski, Nowy Kurier Warszawski, Dziennik Poranny).

Przedwojenne przedsiębiorstwa wydawnicze zostały przejęte przez Niemców. Z Pałącu Prasy i Domu Prasy powstał niemiecki koncern.

Działania wydawnicze okupantów nie ograniczały się jedynie do drukowania dzienników. Postawały pisma fachowe, młodzieżowe, tygodniki.